Tìm hiểu giá trị y học của cây táo mèo

Cây táo mèo được biết đến là loại cây bản địa ở vùng Tây Bắc cho giá trị y học cao. Cây táo mèo được xem là một vị thuốc quý cho tác dụng điều trị nhiều loại bệnh khác nhau.

Giới thiệu về cây táo mèo

1. Tên gọi

Cây táo mèo còn gọi là bắc táo mèo, nam táo mèo, dã táo mèo, aubepine. Cây có tên khoa học là Crataegus cuneara Sied.et Zucc thuộc họ hoa hồng (Rosaceae).

2. Mô tả

Cây táo mèo là loại cây thân gỗ với chiều cao trung bình khoảng 3m. Thân cây mọc thẳng với nhiều cành nhỏ, màu nâu. Lá cây hình elip dài, mỏng có lông tơ. Hoa mọc thành chùm, màu trắng trông đẹp mắt. Quả táo mèo hình cầu, chưa chín có màu xanh, chuyển vàng và đỏ khi chín. Trong quả có hạt nhỏ màu đen. Quả táo mèo có vị chua chát đặc trưng được dùng để trị bệnh

3. Bộ phận dùng

Quả của cây táo mèo được dùng để trị bệnh.

4. Phân bố, thu hái và chế biến

Cây táo mèo là loại cây bản địa lâu đời của tây bắc. Cây được trồng phổ biến ở Sơn La, Lai châu,  Lào Cai… Cây thích hợp phát triển trong điều kiện khí hậu mát mẻ quanh năm. Cây táo mèo ra hoa vào tháng 2, 3 và kết quả vào tháng 8. Quả sau khi được thu hoạch thường được ngâm rượu hoặc thái nhỏ, phơi khô, bảo quản, sử dụng lâu dài.

5. Bào chế

Quả của cây táo mèo được dùng tươi hoặc phơi khô sắc nước để điều trị nhiều loại bệnh khác nhau.

6. Thành phần hoá học

Theo nghiên cứu thành phần hoá học chủ yếu của có trong táo mèo gồm caxit xitric, vitamin C, hydrat cacbon và protit, tamin, axit hữu cơ. Ngoài ra còn có các chất cholin, axtylcholin và phytosterin. Mới đây người ta lại còn thấy các axit oleanic, ursolic và craraegic có trong táo mèo.

Công dụng của cây táo mèo

1. Trị rối loạn tiêu hóa

Táo mèo 10g, chỉ thực 6g, trần bì 5g, hoàng liên 2g, nước 600ml, sắc còn 200ml, chia ba lần uống trong ngày sau bữa ăn 30 phút để trị bệnh rối loạn tiêu hoá. Liệu trình từ 3-5 ngày.

2. Chữa hóc xương cá

Táo mèo 15g, sắc đặc với 200ml nước. Ngậm một lúc lâu rồi nuốt đi có tác dụng chữa hóc xương cá hiệu quả.

3. Chữa ghẻ lở, lở sơn

Dùng quả táo mèo tươi đun nước tắm hàng ngày có tác dụng chữa ghẻ lở, lở sơn. Áp dụng liên tục trong 3-5 ngày bệnh sẽ khỏi.

4. Trị các biến chứng sau khi sinh

Táo mèo 90g đem sắc cùng 1 lít nước đến khi cạn còn 1 nửa thêm ít đường, uống lúc đói có tác dụng trị các triệu chứng để lại sau khi sinh. Áp dụng đều đặn như vậy 2 bữa/ ngày trong 3-5 ngày liên tiếp.

5. Trị chứng khó tiêu

Táo mèo nhục 120g, sắc kỹ, ăn cả nước lẫn cái có tác dụng chữa chứng khó tiêu.

6. Trị sán khí gây nên thiên trụy

Táo mèo nhục, Hồi hương mỗi vị  30g đem tán thành bột, làm viên như hạt ngô. Mỗi lần uống 50 viên với nước ấm có tác dụng trị sán khí gây nên thiên truỵ hiệu quả.

7. Trị người lớn tuổi lưng đau, chân đau

Táo mèo khô, Lộc nhung (nướng), 10g mỗi vị tán  thành bột, trộn đều với mật làm viên, chia

8. Trị ợ hơi, rối loạn tiêu hóa

Táo mèo sống, Táo mèo sao đều 20g đem sắc với 1 lít nước đến khi còn 1 nửa, đổ bát, để nguội chia đều 3 bữa uống khi còn ấm có tác dụng chữa bệnh ợ hơi, rối loạn tiêu hoá. Một đợt thuốc áp dụng liên tiếp từ 5-7 ngày.

9. Trị trẻ nhỏ tiêu chảy

100g táo mèo đem rửa sạch, chế thành siro mỗi lần uống 5 – 10ml sau bữa ăn 30 phút, ngày 3 lần có tác dụng trị tiêu chảy ở trẻ nhỏ. Áp dụng liên tiếp trong 3-5 ngày để đạt được hiệu quả cao nhất.

10. Trị kinh nguyệt bế do ứ huyết hoặc sau khi sinh bụng đau lâu

Táo mèo 40g, sắc, bỏ bã, trộn với 25g đường, uống để trị kinh nguyệt bế tắc do ứ huyết hoặc sau khi sinh bụng đau lâu ngày

11. Trị kiết lỵ cấp, đại trường viêm cấp

Bài thuốc 1:

Táo mèo 60g, sao cháy sơ, sau đó cho 30ml rượu, trộn đều, sao lại cho khô rượu. Thêm 200ml nước, sắc khoảng 15 phút, bỏ bã, thêm đường đỏ, chia đều 3 bữa uống sau bữa ăn có tác dụng chữa kiết lỵ, đại trường viêm cấp.

Bài thuốc 2:

Táo mèo (sao cháy) 120g, Bạch biển đậu (hoa) 30g. sắc với 3 bát nước lớn thành 2 lần, trộn đều 2 lượt nước uống sáng tối sau bữa ăn 30 phút có tác dngn trị kiết lỵ cấp, đại trường viêm cấp. Áp dụng đều đặn, liên tiếp trong 3-5 ngày để bệnh nhanh chóng khỏi.

12. Trị lỵ mới phát

Táo mèo 30g, Tế trà 10g đem sắc với 1 lít nước đến khi còn 1 nửa, đổ bát, chia đều 3 bữa uống khi còn ấm có tác dụng trị lỵ mới phát.

13. Trị lipid máu cao

Táo mèo, Mạch nha mỗi vị 1kg đem rửa sạch, chế thành cao, ngày uống 2 lần, mỗi lần 3g để trị hứng lipid cao trong máu. Liệu trình áp dụng từ 15- 30 ngày.

Kiêng kỵ

Tỳ vị hư yếu, không có thực tích không nên dùng táo mèo để trị bệnh.

Cây táo mèo là một loại cây cho giá trị y học cao. Quả của cây táo mèo được bào chế theo nhiều cách thức khác nhau để trị bệnh hiệu quả mà ít để lại tác dụng phụ như bài viết chúng tôi đã chia sẻ ở phía trên.

Comments